Cruisen in een kevertje

Oi pessoal!

Ik ben weer in Rio, voor de 4e keer deze reis. ‘Illegaal’ deze keer, want mijn visum is eergisteren verlopen. Bij binnenkomst vanuit Suriname, met een propellervliegtuigje over de Amazone (waar ik vanwege bewolking maar weinig van gezien heb), kreeg ik een visum voor slechts 13 dagen. Je mag in totaal 180 dagen per jaar in Brazilië verblijven. Een poging om in Belém mijn visum te verlengen slaagde niet, maar was niet geheel vruchteloos. ‘Sempre tem um jeitinho’, er is altijd wel een truukje. In dit geval gaf de agente van de policia federal mij de hint dat ik als ik voor vertrek een boete van 8,28 reais (3 euro) per dag zou betalen, er niets aan de hand zou zijn. Dus kan ik morgen onbezorgd op het strand van Copacabana het nieuwe jaar in, samen met mijn ouders en miljoenen uitzinnige feestgangers.

Wachtend op mijn vlucht in Belém bezocht ik de amazonedierentuin en genoot van nog wat vruchten die je nergens anders ter wereld kan krijgen (foto’s: http://www.flickr.com/photos/the_mage/sets/72157623102652658/ ). Na een dutje in de lucht wandelde ik door het centrum van Rio naar Lapa, waar ik bij Renata logeer. Ik ken haar van het openingsfeestje van het internationaal filmfestival, waar ik een paar maanden terug samen met Kim naartoe ben geweest. Kamille, mijn vriendin die bij de krant werkt, had ons uitgenodigd. Ze stond erop dat Kim een jurk van haar zou lenen, terwijl ik mezelf in mijn meest shabby-chic reiskloffie heb gehesen. Als man kan je hier qua kleding ontzettend veel maken qua kleding, het is een beetje zoals in de VS waar men zich als je een strakke broek en nette schoenen draagt al gauw afvraagt: ‘gay or European?’. Vrouwen dragen bijna zonder uitzondering hoge hakken op feestjes, terwijl je als man best op slippers en met korte broek kan verschijnen. Maar goed, voor dit rodeloperevenement hadden we ons best gedaan en zo stonden we tussen Brazilaanse filmsterren van gratis whisky en caipiroska’s te profiteren. Leuk naar de glamour koekeloeren en vervolgens lekker de dansvloer op, waar ik aan het eind van de avond ineens met een dansproducente stond te zwieren en te zwaaien. We hebben contact gehouden en nu zijn ik en mijn ouders in haar appartement, 2 minuten lopen naar de bogen waar het iconische trammetje overheen rijdt (bonde, door Wim soms per abuis bunda genoemd. Kont betekent dat), terwijl ze zelf voor nieuwjaar buiten de stad gaat feesten.

Vóór de kerst ben ik met haar een roadtrip gaan maken (foto’s: http://www.flickr.com/photos/the_mage/sets/72157622978369735/ ). Bij haar ouderlijk huis hebben we de fusca opgehaald en zijn we richting Mauá, een natuurpark in het westen van de staat, gereden. Iedereen verklaarde ons voor gek, want de fusca is een 30 jaar oud kevertje en vooral haar moeder dacht dat we er nooit zouden komen. ‘Não importa’, riepen we, dat maakt ons niets uit want we houden wel van avontuur. Dat avontuur hebben we gekregen! Dat Renata de avond van tevoren de voorbumper aan een stoeprand had gehaakt was een voorteken. Ikzelf had sinds mijn vertrek vanaf Frankfurt nog maar een half uur achter het stuur gezeten. Toch ging het rijden prima. Zelfs toen we rond Rio vaststonden en er allerlei favelabewoners hapjes en drankjes op de snelweg kwamen verkopen had ik er nog plezier in. Leuk zo’n wagentje waarin je alles voelt en hoort, een heel andere rijervaring dan een moderne wagen met stuur- en rembekrachtiging. Ongeveer halverwege, toen Renata weer achter het stuur zat ging het mis. We reden bergop op de dutra, de hoofdader tussen Rio en São Paulo, en ineens vielen we stil. Zij in paniek, ik het ding achteruit heuvelaf op de vluchtstrook geparkeerd. Je moet toch wat als je midden op de snelweg staat. We konden geen hectometer paaltje vinden en konden de ANWB dus niet vertellen waar we waren. Uiteindelijk heeft een voorbijganger ons naar de volgende pomp gesleept. Daar zijn we vervolgens door een takelwagen naar een monteur gebracht. Gelukkig rijden er hier nog heel veel oude kevertjes rond en hadden ze de bobine en een ander onderdeeltje dat we nodig hadden gewoon op voorraad. Met twee uur vertraging waren we weer op weg. Het laatste uur zou off-road bergop zijn en dat bereikte we precies bij het vallen van de duisternis. Toen we ook nog een onweersbui over ons heen kregen terwijl Renata als een rallyrijder met de kever tekeer ging werd het toch weer spannend. Gelukkig had in een cd bij me om de spanning te breken. Heleen had ‘m me meegegeven voor vertrek uit Nederland en ik had geen flauw idee wat erop stond. Door de hobbels haperde hij een beetje, maar door de stemmen van Hazes, Bløf en Anthonie Kamerling besteedden we minder aandacht aan de donder en de bliksem. Ik had het te druk met het vertalen en meezingen van zoetsappige liefdesliedjes. Boven aangekomen bleek de camping uit de Lonely Planet gesloten en moesten we kiezen tussen inbreken en verder zoeken. We begonnen aan een dwaaltocht waarbij de achterbumper ook werd omgevouwen, maar vonden uiteindeljk een plekje op een onbemande camping. Natuurlijk stopte het toen de tent eenmaal stond met regenen.

Afgezien van een incidentje waarbij Renata een 4x4 weg bergop inreed, de motor afsloeg, en ik haar 50 meter achteruit naar beneden mocht loodsen, stond ons verblijf daar vooral in het teken van watervallen. We hebben er een stuk of 15 gezien, in de vorm van bruidssluiers, glijbanen en andere vormen waarin een rivier van hoogte kan veranderen. Lekker gegeten, gezwommen in ijskoude rivieren, een kampvuurtje gestookt en fles wijn opengetrokken, al met al een fijne kampeer ervaring. Dat we met een paar schrammen en doorweekt van onze laatste waterval wandeling terug kwamen deerde niets. Vol goede moed begonnen we aan de terugweg. Toen Renata bijna met de kever wilde gaan spookrijden kroop ik maar weer achter het stuur. Voor goed karma namen we nog een stukje een lifter mee en begon het me op te vallen dat ik pijn in mijn armen kreeg omdat de wagen naar rechts trok. Toch nog twee uur doorgereden, tot we bij het tanken zagen wat er loos was. Lekke band! Hier in Brazilië zitten overal langs de weg bandenmannetjes die dat vlug en voor een habbekrats oplossen, dus hoefde ik niet zelf de krik te gaan zoeken. Het reservewiel zit waar in de meeste andere auto’s de motor zit, want een fusca heeft haar paardekrachten in haar bunda. Na nog eens een keertje verkeerd gereden te zijn waren we om half twaalf toch weer thuis. Omdat mijn ouders vast waren komen te zitten in de kerstdrukte en door een platformwisseling de bus hadden gemist waren we er toch nog eerder dan zij. En zo zag ik Wim voor het eerst in een half jaar en mams voor het eerst in dik 10 maanden op het busstation van Novo Friburgo. Voor de kerst en de verjaardagen als gezin herenigd, hoe mooi en hoe cliché is dat : )

Renata’s ouders wonen midden in het groen. Twee rentenierende bankiers die het al voor hun vijftigste rustig aan zijn gaan doen. Het stadje in de bergen buiten Rio is oorspronkelijk bevolkt door Zwitserse immigranten. Vandaar de naam Friburgo, de kaas en de chocoladeindustrie. In de omgeving van de stad komen twee rivieren bij elkaar en kan je een duik nemen. De omgeving was prachtig, maar de stroming was zo sterk dat mijn moeder een handje geholpen moest worden om niet van de waterval af te roetsjen. Kerstavond bezochten we vaders familie, een informele bende waar de mannen met ontbloot bovenlijf het kerstdiner nuttigden, terwijl de dames allemaal opgetut waren. We speelden ook het grote pakjespikspel, waarbij ik een metalen geurvretend zeepje aan de inhoud van mijn uitpuilende rugzak toevoegde. Om middernacht ging iedereen elkaar zoenen en een fijne kerst wensen, een beetje zoals wij met nieuwjaar doen. Vervolgens begonnen ze Braziliaanse kerstliedjes te zingen, waarbij de bodemloze bierbekertjes voor een extra joviale stemming zorgden. Met de jongelui ben ik vervolgens nog naar rock Natal, de traditionele post-kerstdiner rave gegaan. Traditiegetrouw op de countryclub, maar deze keer in een gewone discotheek. Een mix van bierdrinkers en acidtrippers, westerse house, traditionele samba en favelafunk, met de billen van een gogodanseres op het podium. Ik kwam er achter dat het tevens de jaarlijkse vleeskeuring van het dorp betrof. Bijhet ochtendgloren vonden we de broer van Renata en haar nichtje zittend op het gras, beteuterd. Ze hadden niet weten te scoren en een vriend had de fusca geleend omdat hij wel een meisje had weten te versieren. We gaven ze een lift naar huis en sliepen een gat in de dag.

Kerstdag werd er nogmaals gegeten, bij moeders familie dit keer. In het huis van oom ‘pinguin’, een sambazanger die voor driekwart uit buik bestaat, genoten we van grootmoeders bakkeljauw. We speelden wat spelletjes en ineens werd er een bord met zoetigheden en een kaars gepresenteerd, voor mij om uit te blazen. Het begin van een rustige verjaardag. Via internet heb ik heel veel verjaarswensen ontvangen, waaronder “I bet your birthday would be a bigger deal this time of year if you were conceived by a virgin”. Bedankt allemaal! Terug in Rio gingen we die avond naar een oefenavond van Salgueiro, de sambaschool die we kampioen hebben zien worden. Middernacht, in een stadsbus, feliciteerden we mijn moeder met haar 60ste verjaardag. We trokken op straat een biertje open en zo wandelde mijn moeder met een blikje in de hand haar volgende decennium in. Sambadansend verloor ik mijn ouders even uit het oog en ik ging op zoek naar Wim’s grijze haren in de menigte. Na een half uur werd ik vanaf het balkon toegeroepen. Stonden ze samen in de VIP-lounge waar ik als gewone sterveling niet naar binnen mocht! Hoe die vader van mij het toch altijd voor elkaar krijgt...

Tussen de regenbuien door zijn we met zijn allen leuke dingen aan het doen. Op mama’s verjaardag zagen we Romario en een stel andere ouwe rotten samen met de nieuwe garde voetballen in Maracanã. De toonstelling van Sophie Calle waar ik zo lyrisch over ben staat inmiddels in Rio, dus ook daar heb ik ze mee naartoe genomen. We hebben collectief onze haren laten knippen, dus ik zie er iets minder uit alsof ik maanden in de jungle heb gezeten. Het is superleuk om ook allerlei oude bekenden tegen te komen. Vanwege nieuwjaar en de panamerikaanse couchsurf meeting zijn er bekende gezichten uit Chili, Argentinië en Colombia in de stad. Gisteren was het openingsfeestje en Wim was helemaal in zijn element, mensen herkenden hem van een karaokeavond hier en een barbecue daar. We hebben tot diep in de nacht gedanst en wachten nog steeds op de onbewolkte kans om naar het Christusbeeld te gaan. Het lijkt een natte, maar warme jaarwisseling te worden. Jullie hadden een pappig witte kerst en de elfstedentochtkriebels komen weer op, bij ons is het 30+ en dagelijks onweer.
Ik wens jullie een feestelijke jaarwisseling! Ik verheug me op een weerzien in 2010. Veel voorspoed in het komend decennium! Laat de zorgen achter in de jaren nul en geniet onbekommerd van die tienerjaren van de eenentwintigste eeuw.

Abraço,
--Martin